1
|
- Γιακουμάτου Τερέζα
- www.netschoolbook.gr
- ©2004
|
2
|
- Οι μαθητές
- Να κατανοήσουν τα χαρακτηριστικά της ελληνιστικής τέχνης.
- Να ανιχνεύσουν τα ίχνη των κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών στα έργα
τέχνης των ελληνιστικών χρόνων.
|
3
|
- Τι σημαίνει ο όρος «Ελληνιστικός»
- Ελληνίζω= μιμούμαι κάτι που είναι ελληνικό
- Ελληνιστικός =αυτός που ακολουθεί τον ελληνικό τρόπο σκέψης
- Ελληνική τέχνη μετά τα χρόνια του Μ. Aλεξάνδρου ανθίζει σε περιοχές πέρα
από το Αιγαίο
|
4
|
- Μεταβείτε στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
- http://www.fhw.gr/chronos/06/gr/politics/bottom.html#
|
5
|
- Η ελληνιστική περίοδος εκτείνεται δύο αιώνες μετά το θάνατο του Μ.
Αλέξανδρου 323 B.C. Η αυτοκρατορία του διαμοιράστηκε μετά το θάνατό του
ανάμεσα σε πολλούς ηγεμόνες οι οποίοι αποδεχόμενοι την ελληνική
παιδεία καλλιέργησαν ένα νέο
πολιτισμό που ελλήνιζε στη γλώσσα, στη σκέψη και το πνεύμα.
- Πλαστική:
Στην πλαστική οι αποκλίνοντες άξονες, οι έντονες κινήσεις των
αγαλμάτων και η νατουραλιστική τους, εν γένει, απόδοση, αντιπροσωπεύουν
κατά τον καλύτερο τρόπο τα ιδεώδη της εποχής, που αποβλέπουν στην
απεικόνιση της καθημερινής αλήθειας.
- Το γυναικείο γυμνό, ως θέμα, την εποχή αυτή αποκτά ιδιαίτερη
δημοτικότητα.
- Η δημιουργία πορτρέτων ήταν χωρίς αμφιβολία μέσα στο πνεύμα της εποχής.
Τα πορτρέτα της εποχής αυτής έχουν πιο έντονα τα ατομικά χαρακτηριστικά,
χωρίς ωστόσο να παραμελούνται κι αυτά του χαρακτήρα των εικονιζόμενων,
ενώ γίνεται προσπάθεια να αποδοθούν και οι πολιτικές ή πνευματικές τους
ικανότητες. Τιβέριος
Μ.
|
6
|
- Οι καλλιτέχνες συγκινούνται και από την ασχήμια, τα γερατειά – αντλούν
τα θέματά τους από την ίδια τη ζωή.
- Αποδίδουν πλέον το χώρο με τις τρεις διαστάσεις του
- Η τέχνη αποκτά κοσμικό χαρακτήρα καθώς ευχαριστεί όχι μόνο τους βασιλιάδες και τους
πλούσιους εμπόρους των ελληνιστικών κέντρων.
|
7
|
- Η προσωπογραφία είναι ένα από τα είδη που καλλιέργησε ιδιαίτερα η
ελληνιστική τέχνη.
- Βασικός στόχος των προσωπογράφων είναι η απόδοση των ιδιαίτερων
χαρακτηριστικών ενός συγκεκριμένου ατόμου σε μία συγκεκριμένη στιγμή και
όχι η εξιδανικευμένη του απεικόνιση.
- ΙΕΕ, Εκδοτική Αθηνών σ.451
|
8
|
|
9
|
- Εξαίρετο δείγμα της ελληνιστικής ανδριαντοποιίας το χάλκινο πορτρέτο
άνδρα που ανασύρθηκε από το ναυάγιο των Αντικυθήρων και θεωρείται ότι
αποδίδει τον κυνικό φιλόσοφο Βίωνα τον Βαρυσθενίτη 2ος αι. π.Χ.
|
10
|
- Ηλικιωμένη γυναίκα πηγαίνει στην αγορά, κουβαλώντας ένα καλάθι με φρούτα
και λαχανικά. Αντίγραφο πρωτότυπου έργου του 2ου αιώνα π.Χ Μητροπολιτικό
Νέας Υόρκης
- Δείτε λεπτομέρειες:
- http://www.metmuseum.org/Works_of_Art/viewOnezoom.asp?dep=13&zoomFlag=0&viewmode=0&item=09%2E39
|
11
|
- Ακρόπλωρο πολεμικού πλοίου γύρω στο 190 π.Χ Βρέθηκε κοντά στο ιερό των Καβείρων το
1863 από τον Γάλλο πρόξενο Σαμπουαζώ και μεταφέρθηκε στο Λούβρο.
- Ήταν αφιέρωμα του Δημητρίου του Πολιορκητή μετά την νίκη του στη Κύπρο
και είχε τοποθετηθεί πάνω στη πλώρη ενός πλοίου με ανοιχτά φτερά
σαλπίζοντας ορμητικά τη νίκη. Είναι φτιαγμένη από πάριο μάρμαρο και έχει
ύψος 2,75 μ.
- Παρατηρήστε την κίνηση, τα φτερά, τις πτυχώσεις.
- Τα γλυπτά της εποχής αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους.
|
12
|
- Επισκεφθείτε τη Νίκη της Σαμοθράκης στο Λούβρο
- http://www.louvre.fr/anglais/visite/ager/grands/17rc12.htm
- Απαιτείται να έχετε εγκαταστήσει
το πρόγραμμα quicktime
|
13
|
- Αγωνιστικός ίππος με μικρό αναβάτη, γνωστό ως ο "τζόκεϋ του
Αρτεμισίου". Ο ιππέας θα κρατούσε στο αριστερό χέρι τα ηνία, στο
δεξί το μαστίγιο. Ανασύρθηκε σε κομμάτια από ναυάγιο κοντά στο ακρωτήριο
Αρτεμίσιο της βόρειας Εύβοιας. Γύρω στο 140 π.Χ.
|
14
|
- Ένας Γαλάτης αυτοκτονεί αφού έχει σκοτώσει τη γυναίκα του για να
αποφύγει την ατίμωση. Πιθανόν έργο του Επίγονου.
- Εικονίζεται ρωμαϊκό μαρμάρινο αντίγραφο του χάλκινου πρωτοτύπου από την
Πέργαμο γύρω στα 230-220 π.Χ.
- Εθνικό Μουσείο Ρώμης
- Τι γνωρίζετε σχετικά με τις συγκρούσεις Γαλατών στην περιοχή της
Περγάμου;
|
15
|
- Αντίγραφο πρωτότυπου έργου από την Πέργαμο που χρονολογείται στο 220
π.Χ. Μάρμαρο. Μουσείο Καπιτωλίου Ρώμη.
- Παρατηρήστε πως αποδίδονται συγκεκριμένα στοιχεία (περιλαίμιο –μουστάκι)
για να διαφοροποιήσουν την εθνική του ταυτότητα
- Παρατηρήστε την έκφραση του πόνου και της αγωνίας
|
16
|
|
17
|
|
18
|
- Μάρμαρο, γύρω στο 150-125
- Περισσότερο αισθησιακή από την Αφροδίτη του Πραξιτέλη. Αν και είναι
περισσότερο καλυμμένη προβάλλει μία προκλητική θηλυκότητα.
- Ένα από τα χέρια της συγκρατούσε το ένδυμά της «παίζοντας» με τον θεατή.
|
19
|
- Επισκεφθείτε την Αφροδίτη στο Λούβρο
- http://www.louvre.fr/anglais/visite/ager/grands/17rc12.htm
- Απαιτείται να έχετε εγκαταστήσει το πρόγραμμα quicktime
|
20
|
- Την άνοιξη και συγκεκριμένα στις 8 Απριλίου του 1820 στην περιοχή της
αρχαίας πόλης ένας γεωργός, ο Γεώργιος Κεντρωτάς ενώ σκάβει το χωράφι
του ανακαλύπτει ένα άνοιγμα από πέτρες. Μέσα σε αυτό βρίσκει ένα κομμάτι
της Αφροδίτης και μερικά αλλά αγάλματα. Την ίδια στιγμή τυχαία βρίσκεται
στην περιοχή ο Γάλλος αξιωματικός Βουτιέ ο οποίος βλέπει το άγαλμα και
το θαυμάζει. Πείθει τον γεωργό να βρει και το άλλο μισό του αγάλματος,
όπως και γίνεται μετά από λίγο. Ο Βουτιέ επειδή αντιλήφθηκε την αξία
του, το ιχνογραφεί και ειδοποιεί τον πρέσβη της Γαλλίας στην
Κωνσταντινούπολη. Ταυτόχρονα ειδοποιεί τον υποπρόξενο στη Μήλο για να
διαπραγματευτεί για την απόκτηση του αγάλματος. Το άγαλμα το είδε και ο
Γάλλος Ντυμόν ντ Ουρβίλ ο οποίος ενθουσιασμένος μιλάει με την πρεσβεία
στην Κωνσταντινούπολη έτσι ο πρέσβης αποστέλλει τον τρίτο γραμματέα της
πρεσβείας, τον Μάρσελλυς, για να πραγματοποιήσει την αγορά. Τελικά μετά
από διαπραγματεύσεις το άγαλμα φτάνει στα χέρια των Γάλλων και
μεταφέρεται στη Γαλλία. Αργότερα ο πρέσβης θα το δωρίσει σε κάποιον
μαρκήσιο. Αυτός με τη σειρά του το παραχωρεί στο μουσείο του Λούβρου,
όπου παραμένει μέχρι και σήμερα, προσελκύοντας μεγάλο αριθμό επισκεπτών
κάθε χρόνο.
|
21
|
-
Ο πλοίαρχος Matterer αφηγείται πως ακρωτηριάστηκε στο μουράγιο το
γλυπτό στις 23 Μαΐου 1820 :
"Τα άγαλμα είχε κιόλας μεταφερθεί στον γιαλό… Αν από θαύμα
ζωντάνευε η Θεά θα έκλαιγε πικρά καθώς την έσερναν στη βραχουριά, την αναποδογύριζαν
και την κατρακυλούσαν άνθρωποι σε έξαλλη κατάσταση. Παραλίγο να
γκρεμιστεί στην θάλασσα… Ακολούθησε πανδαιμόνιο γύρω από το κασόνι με
την Αφροδίτη. Οι Έλληνες δεν ήθελαν να παραδώσουν το άγαλμα. Ο
κυβερνήτης του πολεμικού "Estafette" κραυγάζει : - Ναύτες
πάρτε το κασόνι και ρίχτε το στη λέμβο! Τότε άρχισε η μάχη. Σπαθιά και
ρόπαλα ανέμισαν. Ο δύστυχος παπάς δέχτηκε πολλά χτυπήματα στο κεφάλι και
στην ράχη. Το ίδιο και οι Έλληνες που έσκουζαν σπαρακτικά ζητώντας
βοήθεια από τον Θεό. Ο πρόξενος της Γαλλίας στην Μήλο, αρματωμένος με
σπαθί κι' ένα χοντρορόπαλο, πολεμούσε καλά. Κόπηκε ένα αυτί, το αίμα
κυλούσε. Και μέσα σ' αυτή τη μάχη οι ναύτες τραβολογούσαν το κασόνι που
τραμπαλιζόταν και έπεφτε δεξιά και αριστερά και το μετέφεραν στο
"Estafette". Έτσι έχασε
τα χέρια της η Αφροδίτη ".
|
22
|
- Συγκρίνετε την Αφροδίτη του Πραξιτέλη με την Αφροδίτη της Μήλου.
|
23
|
- «Αφροδίτη, Πάν και Έρως». Βρέθηκε στο νησί της Δήλου. Εθνικό
Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνα - Ελλάδα γύρω στο 100 π.Χ. Μάρμαρο
- Η γυμνή θεά απειλεί με το σανδάλι
της τον επιτιθέμενο Πάνα, ενώ ένας ερωτιδέας που φτερουγίζει ανάμεσά
τους προσπαθεί να απωθήσει τον ερωτευμένο θεό.
- Ανάθημα του Διονυσίου, γιου του Ζήνωνος, από τη Βηρυτό.
- Παρατηρήστε τη ρεαλιστική απόδοση του βρέφους.
|
24
|
- (Σάτυρος Barberini ), γύρω στα 230-200 π.Χ. μάρμαρο
- Ενώ τα αρχαϊκά αγάλματα μειδιούν στο θεατή και τα κλασικά έχουν ένα
απόμακρο βλέμμα, οι γλύπτες της εποχής δε διστάζουν να αποδώσουν το
αντικείμενό τους σε ώρα ύπνου.
- Ο ελληνιστικός ερωτισμός δεν περιορίζεται στα γυναικεία γυμνά.
- Παρατηρήστε τη στάση του σώματος και τον τρόπο που ο καλλιτέχνης έλκει
το βλέμμα μας.
|
25
|
- Ρώμη Μουσείο Θερμών, γύρω στα 100-50 π.Χ. Χαλκός
- Συνεχίζεται το παραδοσιακό θέμα του Έλληνα αθλητή.
- Ο συγκεκριμένος πυγμάχος δεν είναι ο νεαρός νικητής αλλά ένας ηττημένος
βετεράνος. Στόχος είναι το συναίσθημα του θεατή.
|
26
|
- Δύο τεράστιοι ελισσόμενοι θαλάσσιοι δράκοντες ξεπρόβαλαν αιφνίδια από τη
θάλασσα, με πύρινα μάτια γεμάτα αίμα και γλώσσες που σύριζαν γλείφοντας
τα σώματά τους˙ ξεχύθηκαν στην παραλία κατευθυνόμενοι προς τον
Λαοκόοντα. Πρώτους άρπαξαν τους δύο γιους του˙ και ύστερα
τυλίχθηκαν γύρω του, αιχμαλωτίζοντας τον στις τεράστιες σπείρες του
φολιδωτού κορμιού τους… Με τα χέρια του πάλεψε μανιασμένα να ελευθερωθεί
από τον εναγκαλισμό… Οι φριχτές κραυγές του έφταναν στον ουρανό σαν το
μουγκρητό ταύρου που χτυπήθηκε λοξά από τσεκούρι».
Αινειάδα, ΙΙ, 201-227
|
27
|
- Τι γνωρίζετε σχετικά με τον Λαοκόοντα;
- Περιγράψτε τη σκηνή σχολιάζοντας τις εκφράσεις των μορφών.
- Τι συναισθήματα προκαλούνται στον θεατή;
|
28
|
- Σύμπλεγμα του Λαοκόοντα Μουσείο Βατικανού, Ρώμη
- Μαρμάρινο αντίγραφο ορειχάλκινου πρωτότυπου έργου που κατασκευάστηκε
πιθανώς στην Πέργαμο το 150 π.Χ.
- Ανακαλύφθηκε στη Ρώμη το 1506 και λέγεται ότι ο Μιχαήλ Άγγελος ήταν
παρών στην ανεύρεσή του
|
29
|
- Ο Θεοτοκόπουλος, κατά το πέρασμά του από την Ιταλία, είχε
εντυπωσιαστεί από τη δραματικότητα και το δυναμισμό της σύνθεσης του
συμπλέγματος του Λαοκόοντα. Όμως οι διαφορές είναι εμφανείς στη
σύλληψη του θέματος· μπορείτε να τις εντοπίσετε;
|
30
|
- Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Ο Λαοκόων (1610-1614)
Ουάσιγκτον, Εθνική Πινακοθήκη
|
31
|
- http://www.coco.cc.az.us/apetersen/_ART201/hellenistic.htm
- http://www.gwctc.commnet.edu/artdept/arthis01/ah03.html
- http://www.msjc.edu/art/djohnson/art101/101lecture10.html
- http://vandyck.anu.edu.au/introduction/greece/artserve.hellen.html
- http://www.accd.edu/sac/vat/arthistory/arts1303/Greek3.htm
- http://employees.oneonta.edu/farberas/arth/ARTH209/Hellenistic.htm
|
32
|
- Επιστροφή στο
- www.netschoolbook.gr
- This work is licensed under a Creative Commons License.
|