Αρχική

Οδηγός για το διαδίκτυο Παιδαγωγικά  Γλώσσα Λογοτεχνία Κλασσική φιλολογία Ιστορία Υπερδεσμοί

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΥΝΑΝΤΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟ ΚΑΙ ΜΙΛΑΝΕ GREEKLISH 
Οι παραλλαγές γραφής για «Θ», «Η», «Ψ», «Ξ» και «Ω» 
Οι ρίζες στο Βυζάντιο... 


Φραγκολεβαντίνικα στο Internet 


Είναι λέξεις, προτάσεις και σκέψεις που ταξιδεύουν... ηλεκτρονικά. Κατανοούνται μόνο από εκείνους που μιλούν ελληνικά, τις διαβάζουν όμως και οι μη ελληνόφωνοι. Ακολουθούν τους ίδιους κανόνες γραμματικής και συντακτικού, γράφονται όμως με γράμματα που δεν είναι ελληνικά... 

Οι Έλληνες που «συναντιούνται» στον κυβερνοχώρο ομιλούν τα... greeklish, την καθιερωμένη «διάλεκτο» των Ελλήνων χρηστών του Internet. Με λατινικούς χαρακτήρες, σε συνδυασμούς που δεν είναι ποτέ σταθεροί, συνθέτουν ελληνικές λέξεις, κατασκευάζουν τη δική τους γλώσσα. 

Μια γλώσσα που φαίνεται πως τείνει να αντικαταστήσει τα ελληνικά ­ τουλάχιστον στο Διαδίκτυο. 

Τρόπος γραφής 

«Δεν πρόκειται για μια νέα γλώσσα, αλλά για έναν τρόπο γραφής των ελληνικών που στηρίζεται στο αλφάβητο μιας άλλης γλώσσας», σημειώνει ο κ. Μωυσής Μπουντουρίδης, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Μαθηματικών του Πανεπιστημίου της Πάτρας. «Πρόκειται για το αποτέλεσμα ενός "συμβιβασμού", μιας "διαπραγμάτευσης" μεταξύ των Ελλήνων χρηστών του Internet, από τη μια, και της αγγλόφωνης τεχνολογίας του Internet, από την άλλη. 

Για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν οι Έλληνες χρήστες, είχαν να επιλέξουν μεταξύ δύο λύσεων: ή να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα του Internet, τα αγγλικά, ή να πλάσουν μια δική τους γλώσσα. Αυτό το δεύτερο έκαναν όσοι άρχισαν να γράφουν με τα greeklish». 

Τη δυναμική, τη χρήση και τη λειτουργία αυτής της «νέας γλώσσας», που ήρθε να δώσει τη λύση στην ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ των Ελλήνων, επιχείρησε να ερευνήσει ένας Έλληνας γλωσσολόγος στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, στη Γερμανία. 

Ο δρ Γιάννης Ανδρουτσόπουλος ζήτησε και συγκέντρωσε, μέσω του Internet, φυσικά, τις γνώμες των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τα ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες, στην ανταλλαγή e-mail, αλλά και στις ιστοσελίδες τους στο Δίκτυο. 

Ερωτηματολόγιο 

Το ερωτηματολόγιό του το έστειλε σε τρεις ελληνικές λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ­ στη Hellas, στην GreekWeb και στην ΕΕΧΙ ­ και αυτή τη στιγμή επεξεργάζεται τις απαντήσεις που στάλθηκαν τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, κυρίως τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. 

Σύμφωνα με τα πρώτα συμπεράσματα της πρωτότυπης έρευνάς του, σχεδόν όλοι οι Έλληνες χρήστες του Δικτύου χρησιμοποιούν τα greeklish (τα λατινοελληνικά, κατά το επιστημονικότερον), για να συντάξουν τα μηνύματα του ηλεκτρονικού τους ταχυδρομείου, χωρίς αυτό να σημαίνει πως το... διασκεδάζουν κιόλας. Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν τη νέα γλώσσα και τις νέες λέξεις «άσχημες» ή «τερατόμορφες», ενώ αρκετοί πιστεύουν πως η χρήση των greeklish ξεκίνησε ως «αναγκαίο κακό» (λόγω του ότι πολλά συστήματα υπολογιστών δεν υποστηρίζουν ελληνικούς χαρακτήρες), αλλά έγινε «συνήθεια». 

Δύο ειδών «μεταφράσεις» 

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο δρ Ανδρουτσόπουλος, ο οποίος θα ανακοινώσει τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνάς του, τον Απρίλιο, κατά τη συνάντηση εργασίας του Τομέα Γλωσσολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, «οι "μεταφράσεις" των ελληνικών στα λατινοελληνικά είναι είτε "φωνητικές", με βάση, δηλαδή, τον ήχο της γλώσσας) είτε "ορθογραφικές/οπτικές", με βάση τη μορφή των λατινικών γραμμάτων ή τις θέσεις των ελληνικών στο πληκτρολόγιο». 

Παράδειγμα «φωνητικής μετάφρασης» για τη φράση «όπως συνήθως» είναι το «opos sinithos», ενώ η ίδια φράση σε «ορθογραφική/οπτική» μετάφραση γράφεται «opvw synhuvw» ή «opws synhthws» ή «opws synh8ws». «Οι διαφορές στον τρόπο μετάφρασης αντικατοπτρίζονται στις γλωσσικές απόψεις», σημειώνει ο δρ Ανδρουτσόπουλος. «Υπάρχουν χρήστες που μεταφράζουν "ορθογραφικά/οπτικά" και θεωρούν τη φωνητική μετάφραση "άσχημη", και, αντίστοιχα, χρήστες που μεταφράζουν "φωνητικά" και θεωρούν την ορθογραφική μετάφραση "τερατόμορφη"».


Τα γράμματα «Θ» (Θήτα), «Η» (Ήτα), «Ω» (Ωμέγα), «Ψ» (Ψι) και «Ξ» (Ξι) είναι εκείνα που, στη... λατινοελληνική γραφή του κυβερνοχώρου, εμφανίζονται με διάφορες «παραλλαγές». 

Έτσι, το «Θ» (Θήτα) μπορεί να γραφτεί με «th» (από εκείνους που ακολουθούν τη «φωνητική» μεταγραφή του), αλλά και με «Q» ή «8» (από εκείνους που θέλουν η μορφή των γραμμάτων να μοιάζει όσο γίνεται περισσότερο με το «γνήσιο» ελληνικό «Θήτα») ή με «u», με το γράμμα δηλαδή που στο λατινικό πληκτρολόγιο αντιστοιχεί στο «Θήτα». 

Με ανάλογο τρόπο, το γράμμα «Ξ» (Ξι) γράφεται στα greeklish ως «ks», «3» ή «j», το γράμμα «Η» (Ήτα) ως «i» ή «h», το γράμμα «Ω» (Ωμέγα) ως «ο», «v» ή «w». 

Σταθερές, πάντως, είναι οι αντιστοιχίες μεταξύ των υπολοίπων γραμμάτων του ελληνικού αλφάβητου: το «Α» (?λφα) αντιστοιχεί (πού αλλού) στο «a», το «Ρ» (Ρο) στο «r», το «Π» (Πι) στο «p», το «Γ» στο «g», κ.ο.κ. Με τη λογική αυτή, το e-mail ενός Έλληνα που ακολουθεί τη «φωνητική μετάφραση» στα greeklish θα ξεκινούσε με τη φράση: «Aksiotimi kirioi, Me tin parousa epistoli tha ithela na ekfraso...», ενώ κάποιος άλλος που επιμένει να χρησιμοποιεί την ορθογραφία των ελληνικών, θα έγραφε: «Ajiotimoi Kyrioi, Me thn parousa epistolh 8a h8ela na ekfrasw...».


Μπορεί η χρήση των λατινοελληνικών ή greeklish να εξαπλώθηκε παράλληλα με το διεθνές διαδίκτυο Ίντερνετ και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στη γλωσσολογία όμως, αλλά και στην καθομιλουμένη, το «greeklish» ήταν και εξακολουθεί να είναι ο όρος για τα ελληνικά των ελληνοφώνων που ζουν σε αγγλόφωνες χώρες. Όπως σημειώνει ο δρ Γιάννης Ανδρουτσόπουλος, γλωσσολόγος στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, στη Γερμανία, αυτό που σήμερα αποκαλούμε «λατινοελληνικά», «greeklish» δεν διαφέρει και πολύ από τα... «φραγκο-λεβαντίνικα». 

Στο κείμενό του για την ιστορία και τη σύγχρονη μορφή των λατινοελληνικών (το οποίο μπορείτε να διαβάσετε και στο Ίντερνετ, στη διεύθυνση: 
http: //www. rzuser. uni-heidelberg. de/~iandrout/greenglish. html), o δρ Ανδρουτσόπουλος παραπέμπει σε αποσπάσματα από κείμενα που έγραψε ο Κώστας Καρθαίος το 1934, σύμφωνα με τα οποία «υπάρχουν κείμενα της βυζαντινής εποχής γραμμένα με λατινικούς χαρακτήρες. 

Επίσης στην Κρήτη και στην Κύπρο, κατά τον Μεσαίωνα, τα λαϊκά τραγούδια γράφονταν με λατινικούς χαρακτήρες. Αργότερα, από το 1800, πολλά ελληνικά βιβλία τυπώθηκαν στη Σμύρνη με λατινικούς χαρακτήρες». 

Από τότε μέχρι σήμερα, «κάπου 70 χρόνια αργότερα, τα "φραγκοχιώτικα" εμφανίζονται "με το ζόρι" στην ελληνική γλωσσική πραγματικότητα», σημειώνει ο δρ Ανδρουτσόπουλος. «Ακόμη και σήμερα, που οι ελληνικοί χαρακτήρες είναι στάνταρ στις ιστοσελίδες, η χρήση λατινικών χαρακτήρων συχνά επιβάλλεται για τεχνικούς λόγους, καθώς αποστολέας και δέκτης του μηνύματος μπορεί να μην διαθέτουν κοινές προδιαγραφές». 


 

<----- Αρχική





Λ. Σταμάτη 

ΤΑ ΝΕΑ , 24-02-1999 , Σελ.: N20 
Κωδικός άρθρου: A16373N201 

 

 

 

 

 

 

Φιλολογική επιμέλεια: Σοφία Νικολαΐδου terracomputerata AT gmail DOT com-  terracomputerata AT gmail DOT com